Khai hoang, sử dụng 40 năm, giật mình vì đất đã được bán

Ngày 27/9, bà Phan Thị Kim Hồng (54 tuổi, quê Long An) cho biết đã gửi đơn đề nghị và kêu cứu khẩn cấp đến Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Tổng Cục thi hành án cùng các đơn vị liên quan, về việc tạm hoãn cưỡng chế thi hành án mảnh đất đang tranh chấp có nhà, diện tích 19.2023 m² ở ấp 9, xã Lương Hòa, huyện Bến Lức, Long An, do đã có thông báo cưỡng chế vào ngày 22/9/2023 (hiện đã tạm hoãn chưa xác định ngày cưỡng chế).

Bà Hồng cho biết, mảnh đất đang chuẩn bị cưỡng chế do vợ chồng bà sử dụng hơn 40 năm qua. Nhờ công khai hoang, đóng thuế, mảnh đất mới được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, vì để mẹ chồng đứng tên giấy tờ và mẹ chồng đã âm thầm chuyển nhượng, bà có nguy cơ mất trắng.

 "Tôi mong Chi cục Thi hành án huyện Bến Lức tạm hoãn cưỡng chế, để chờ tòa tối cao xem xét thủ tục kháng nghị giám đốc thẩm vụ án theo quy định", bà Hồng nói.

Con khai khẩn, sản xuất 40 năm, mẹ âm thầm chuyển nhượng 

Theo nội dung vụ án, mảnh đất có diện tích 19.2023 m² do bà Lử Thị Anh đứng tên quyền sử dụng đất. Bà Anh mua lại mảnh đất này của người khác (không có giấy tờ mua bán) trước năm 1978 và bỏ hoang, cỏ dại um tùm.

Năm 1987, ông Lê Ngọc Phấn (con ruột bà Anh) kết hôn với bà Hồng. Hai người được bà Anh giao cho mảnh đất trên để khai hoang, canh tác. Hai vợ chồng bà Hồng trồng mía, lúa. Đến năm 1990 làm nhà ở quản lý đất, đến năm 1992 xây dựng máy xay xát lúa và xây dựng căn nhà kiên cố ở trên đất từ đó cho đến nay.

Năm 1997, ông Phấn đi kê khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mảnh đất trên và để mẹ là bà Lử Thị Anh đứng tên (tại thời điểm đó bà Anh đứng chủ hộ, trong hộ gồm có các thành viên: Bà Anh, ông Phấn, bà Hồng và các con của ông Phấn và bà Hồng). 

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bản chính) được bà Anh giao lại cho hai vợ chồng ông Phấn, bà Hồng lưu giữ và sử dụng để vay tiền ngân hàng phục vụ cho nhu cầu trồng mía.

Tuy nhiên, đến tháng 6/2006, bà Anh giấu vợ chồng ông Phấn đến Công an xã An Thạnh, huyện Bến Lức làm đơn mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thửa đất trên và xin cấp lại. Năm 2008, ông Phấn qua đời, bà Hồng tiếp tục quản lý, sử dụng thửa đất trên.

Tháng 2/2009, cũng theo nội dung bản án, bà Anh âm thầm chuyển nhượng mảnh đất này cho cháu ngoại là ông Đinh Văn Hưởng (46 tuổi, là con của chị gái ông Phấn, người phụ nữ này đã qua đời). Biết mẹ chồng sang tên đất cho ông Hưởng, bà Hồng đã làm đơn khiếu nại đến UBND huyện Bến Lức. Đồng thời, bà Hồng cho người khác thuê lại thửa đất trên 8 năm với giá 145 triệu đồng.

Năm 2014, bà Anh qua đời, bà Hồng làm đơn khiếu nại ông Hưởng tại UBND xã Lương Hòa (huyện Bến Lức), hai bên có hòa giải nhưng không thành. Bà Hồng đã nộp đơn kiện ông Hưởng ra TAND huyện Bến Lức, yêu cầu hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng đất giữa bà Anh và ông Hưởng.

Ngày 22/11/2019, TAND huyện Bến Lức mở phiên tòa sơ thẩm "Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hủy sang tên, hợp đồng thuê đất". HĐXX không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Hồng, và cho rằng việc chuyển nhượng đất giữa bà Anh và ông Hưởng là đúng quy định pháp luật. 

Không chấp nhận bản bán, bà Hồng đã làm đơn yêu cầu xét xử phúc thẩm tại TAND tỉnh Long An.

Ở diễn biến tiếp, tại phiên tòa phúc thẩm ngày 29/4/2020, TAND tỉnh Long An nhận định từ khi nhận đất từ bà Anh, hai vợ chồng bà Hồng đã có công khai hoang, cải tạo đất và quản lý. Chính đóng góp của hai người, mảnh đất này mới đủ điều kiện được cấp giấy và góp phần lớn làm nên giá trị đất như ngày nay.

HĐXX xác định một nửa phần đất này thuộc về bà Hồng. Cụ thể, tổng giá trị mảnh đất diện tích 19.2023m2, trị giá hơn 24 tỷ đồng, bà Hồng và ông Hưởng chia đều mỗi người một nửa. Riêng khoản đất có đường dây điện 110kv đi qua, được bồi thường hơn 1,3 tỷ đồng, hai bên tự thỏa thuận chia, nếu không thống nhất thì có thể khởi kiện thành vụ án khác.

Ông Đinh Văn Hưởng không chấp nhận bản án phúc thẩm và gửi đơn kháng nghị giám đốc thẩm tại TAND cấp cao TP.HCM. Phiên giám đốc thẩm diễn ra ngày 14/1/2021, HĐXX xét thấy ở hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm trước đó có nhiều điểm chưa làm rõ, nên quyết định hủy toàn bộ hai bản án trên. TAND cấp cao TP.HCM giao TAND huyện Bến Lức (tỉnh Long An) giải quyết lại vụ án.

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện

Tiếp đó, hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm do TAND huyện Bến Lức và TAND tỉnh Long An xét xử lần lượt vào ngày 15/11/2021 và 25/4/2022, HĐXX không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Phan Thị Kim Hồng.

Như vậy, ông Đinh Văn Hưởng được toàn quyền sử dụng thửa đất 19.2023 m2. Ông Hưởng có trách nhiệm bồi thường khoản tiền mà bà Hồng trong quá trình khai hoang đã san lấp mặt bằng, làm tường rào và số tiền thiệt hại hoa màu do ảnh hưởng của đường dây điện 110kv đi qua.

Bà Hồng cho rằng kết quả cuối cùng của bản án chưa thấu tình đạt lý. Thửa đất trên nhờ có vợ chồng bà khai hoang mới đủ điều kiện cấp sổ. Mẹ chồng biết bà đang giữ sổ nhưng khai gian dối bị mất. Cụ thể, tại báo cáo thanh tra số 08/BC-TTr ngày 3/4/2012 của Thanh tra huyện Bến Lức, ngày 3/2/2006, bà Anh có làm đơn cớ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và được Công an xã An Thạnh (nơi cu trú) xác nhận.

Để khẳng định cơ sở vững chắc hơn về nguồn gốc mảnh đất này là do vợ chồng bà Hồng khai hoang, quản lý, sử dụng từ xưa đến hiện tại, có nhiều người làm chứng. 

Cụ thể, phóng viên đã có cuộc trao đổi với trưởng ấp 9, xã Lương Hòa, huyện Bến Lức, tỉnh Long An (gần nhà bà Hồng) là ông Nguyễn Văn Xuân (SN 1960, nguyên Bí thư, Chủ tịch xã Lương Hòa). Ông này khẳng định: "Đúng mảnh đất này do vợ chồng bà Hồng, ông Phấn khai hoang sử dụng mấy chục năm nay, không chỉ có tôi mà còn có những người bà con, hàng xóm xung quanh, chứng kiến, làm chứng…".

Theo ông Xuân, ông cùng với những người hàng xóm của bà Hồng đã cùng ký vào đơn kiến nghị tập thể gửi đến Chánh tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Ban Nội chính tỉnh ủy Long An vào ngày 28/7/2022, để minh chứng mảnh đất 19.2023m2 do chính vợ chồng bà Hồng khai hoang, sử dụng cho đến nay. Ông cũng khẳng định ông Hưởng không hề tham gia hay sử dụng mảnh đất này từ lúc vợ chồng bà Hồng khai hoang cho đến nay.

Trao đổi với phóng viên ngày 27/9, Chủ tịch UBND xã Lương Hòa cũng xác nhận: "Nguồn gốc mảnh đất theo tôi được biết đúng do vợ chồng bà Hồng khai hoang sử dụng đến hiện tại. Tuy nhiên mọi việc sau này phải đúng trình tự pháp luật, theo bản án của cơ quan chức năng…".

Trở lại câu chuyện với bà Hồng, bà mong muốn: "Cơ quan có thẩm quyền xem xét chỉ đạo tạm hoãn thi hành án bản án phúc thẩm số 85/2022/DS-PT ngày 25/4/2022 của TAND tỉnh Long An, để chờ kết quả cuối cùng về việc kháng nghị bản án theo quy định", bà Hồng nói và cho hay hiện đã làm đơn đề nghị tòa tối cao xem xét thủ tục kháng nghị giám đốc thẩm theo quy định.