Vở hài kịch Sông Tranh

Bởi dù được ngụy trang dưới lớp vỏ ngôn ngữ là “tham khảo”, “tổng hợp”, “trích dẫn”, hay “xào nấu”, “cóp nhặt”, “cắt dán”, theo cách gọi của báo chí, thì sự thật không đổi là “tài liệu hội thảo” đã được biến thành “nghiên cứu khoa học”.

Và đó là nghiên cứu khoa học liên quan đến động đất, có nghĩa là liên quan đến tính mạng và tài sản của hàng chục vạn người dân sống dưới quả bom nước mang tên thủy điện. Khoảng cách từ “tài liệu hội thảo” đến “nghiên cứu khoa học” nói ngắn, thì ngắn bằng nguy cơ từ các đợt rung chấn liên tục từ Bắc Trà My đến những rung chấn trong lòng người; bảo dài, thì cũng dài như thái độ, trách nhiệm của những nhà khoa học, những nhà quản lý đối với tính mạng và tài sản của người dân.

Hôm kia, những nhà khoa học đã chứng minh trách nhiệm của mình bằng những khẳng định suông “an toàn”, bằng việc trách dân “thiếu hiểu biết”…

Hôm qua, sự la làng lại được cất lên, ráo hoảnh, khi quan chức của Bộ Công Thương không đổi sắc mặt khẳng định: Ở đây, Bộ TNMT phải chịu trách nhiệm trong việc xây dựng báo cáo. Và Bộ TNMT lại phản đối...

Nhưng tất cả những đối đáp đó có vẻ là quá muộn đối với sự mất mát lòng tin của người dân Bắc Trà My và dư luận cả nước. Bởi, trong khi quả bóng trách nhiệm được đẩy đi đẩy lại, trong khi màn la làng của vở hài kịch mang tên Sông Tranh 2 cất lên, chỉ riêng việc Quảng Nam lên phương án xấu nhất cho các hồ chứa nước trong mùa mưa lũ, với riêng Sông Tranh 2 là kịch bản tình huống vỡ đập, có vẻ là câu trả lời đích đáng về niềm tin với những khẳng định an toàn, những lời dối trá về trách nhiệm.

Ba hồ thủy điện trên sông Vu Gia, Thu Bồn treo trên đầu dân quả bom nước 2 tỷ m3, riêng Thủy điện Sông Tranh tích một “quả bom” 750 triệu m3, gấp chẵn 5 lần dung tích phòng lũ của cả 3 thủy điện. Con số đó, vở hài kịch này chỉ đang chứng tỏ sự mất niềm tin nghiêm trọng của người dân với các nhà khoa học, các cơ quan quản lý giờ đã nghiêm trọng còn hơn nguy cơ mang tên Sông Tranh 2.

Hoàn toàn không bất ngờ, ngày hôm qua, người dân Biên Hòa nhận thêm một bài học về chữ “ngờ” khi bị buộc phải tin vào lương tâm, trách nhiệm của những người có trách nhiệm khi một đêm thành tay trắng trước những cơn lũ nhân tạo từ việc xả lũ của Thủy điện Trị An. Chỉ riêng tại một xã Vĩnh Hưng, 300 tấn cá lóc, 40 tấn cá sặt rằn và khoảng 100 tấn cá các loại coi như ra sông ra biển. Đến giờ, cả người dân và chính quyền địa phương vẫn không hiểu tại sao một tờ công văn “hỏa tốc” mất đến 6 ngày để đi quãng đường hơn chục km từ TP.Biên Hòa về xã Vĩnh Hưng, để đến nỗi khi “hỏa tốc” về đến nơi thì người dân đã kịp trắng tay.

Phong Dao