"Phiêu" trên sông Hậu

Vừa ngồi lên hors-bord là tôi "hết hồn" trước cảnh hoàng hôn trên sông Hậu. Nếu bạn là dân mê màu, bức tranh áp sắc vàng hôm đó thiệt diệu kỳ mà tôi chưa từng thấy bao giờ…

Ngắm hoàng hôn trên sông Hậu là một mục trong chuyến "ăn chơi" trên sông nước, tại sao không?

Ở bến đò, Phương đã không quên cắp nách thùng bia và túi đá lạnh. Tôi thì mong mỏi bước lên bè, vừa "lên men" bia lạnh vừa "nhắm" với hoàng hôn trên sông Hậu. Phương có biệt danh Kocana vì anh chuyên nuôi cá tra "cao tuổi", phát triển thị trường trong nước, thay vì cứ phải lệ thuộc nước ngoài.

Bóng tối dần dà chụp lấy những người ngồi ở hàng hiên của bè cá. Ở phần mặt nước quanh bè thường có những ngư dân bủa chài. Có lẽ họ nghĩ rằng thức ăn cho cá ăn sẽ còn dư và chảy theo con nước về xuôi, nhiều con cá sẽ ăn theo.

Những con cá ngư dân bắt được đó thường được nhân viên trên bè nài lại cho bữa ăn tối. Tiết mục hai của chúng tôi kéo dài với vài con cá dảnh, cá sác và một con cá hú chừng một ký… Cá dảnh, cá sác chiên dòn rụm. Cá hú nấu cháo. Cũng tại nơi này bạn có cơ hội đối chứng thịt con cá hú với thịt cá đó ở các chợ Sài Gòn. Sài Gòn từ ngoài chợ cho đến siêu thị, toàn là cá tra giả danh cá hú và cá basa. Con cá hú ngoài tự nhiên đã một ký là cá đã thành thục. Thịt đã săn, nên mới được chọn nấu cháo – làm món giải rượu cuối bữa. Thịt cá mà chấm nước mắm cá linh dầm ớt là chiếc vé đi thẳng vào cõi tịnh độ - theo pháp "ton sur ton" (cá nước ngọt chấm mắm cá nước ngọt). Độ tươi của cá càng giúp ta đối chiếu với cá đông lạnh không tới bến của Sài Gòn.

Buổi thu không, ghe cộ qua lại trên sông đã bớt đi. Nhạc máy nổ của ghe theo nhịp thỉnh thoảng đi ngang qua thay vì liên tục vào lúc ban ngày làm cho ta cảm thấy thi vị hơn. Mỗi lần ghe qua là chiếc bè dập dềnh như ăn nhậu trên… võng. Nhưng càng về đêm, chưa quen ngủ bè, bạn sẽ hơi khó ngủ ngoại trừ lượng bia đủ để đưa ta vào mộng.

Buổi sáng thức dậy, bạn lại được nhìn mấy ngư dân quăng chài gần bè. Bạn sẽ có thêm mớ cá tươi để ăn sáng và thong thả chờ con nước ròng buổi sáng. Chủ bè sẽ chạy hors-bord đưa bạn lên gần cuối cù lao Tân Lộc để mò vẹm và chang chang…

Cù lao Tân Lộc là cái hòn rộng 3.303 ha, nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ 46 km. Từ Cần Thơ đi theo Quốc lộ 91, qua chừng 10 phút đò Thuận Hưng là đến. Nhưng bè của Phương Kocana nằm phía cuối cù lao Tân Lộc. Hòn này còn có tên là cù lao Tam Tỉnh, vì nằm giáp giữa ba tỉnh: Cần Thơ, Đồng Tháp, An Giang.

Gọi đoạn đảo phía trên nguồn là cuối đảo vì nó phát triển từ dưới gần đất liền lên. Lúc này ca-nô sẽ dừng lại cho bạn leo xuống nước và tha hồ mò các loại hai mảnh bằng chưn. Hễ đụng con nào là vớt con đó. Con lớn cho vào thau nhựa bỏ nổi trên mặt nước; con nhỏ bỏ xuống lại cho nó lớn. Vẹm coi bộ nhiều hơn bung bung chang chang. Vẹm không ngon bằng bung bung chang chang. Lại có loại vẹm vỏ có thêm một cạnh nữa gọi là vẹm cờ. Nếu nói lái lại là đúng hoàn cảnh rất hoàn cảnh của Phương Kocana, nên từ đó Phương có thêm biệt danh "Phương dẹm cờ".

Khi con nước không còn "đứng" nữa (nước trên nguồn và nước dưới biển đụng nhau ngay đỉnh) mà bắt đầu lên là chúng tôi lên ca-nô về lại bè. Tập hai của tiết mục mò vẹm, bung bung chang chang là xử lý chúng. Tốt nhất là bạn nên quạt bếp than để ai nướng nấy ăn. Con vật vừa chín tới là gắp xuống chờ nguội nguội là dùng muỗng cạy ăn liền. Trước khi ăn, thức nướng còn nóng, ngắt bỏ bớt một mảnh vỏ trống. Phết lên thịt con vật một ít mỡ (không phải dầu) hành. Ôi thịt chúng thơm, nóng hổi và ngọt làm sao!

Bạn mới trải có ba tiết mục. Đêm qua cao hứng, "Phương dẹm cờ" còn hỏi tôi có muốn nghe đờn ca tài tử live không. Tôi thẳng thừng từ chối tiết mục đó vì nhiều… lý do. Lý do đó là phải dành sức cho ấy tiết mục vào sáng sớm mai: Đi thăm ngôi nhà cổ của ông Trần Bá Thế đã hàng trăm năm tuổi nằm giữa một không gian vườn tược xanh mướt; Một làng nghề làm bánh tráng lâu đời bếp lửa đỏ quanh năm suốt tháng, nhứt là vào đợt cuối năm. Lúc đó nhu cầu tăng, sản lượng bánh cũng tăng vọt. Những người dân ở đây vẫn làm nghề bánh thủ công. Giữ được cái thủ công quý giá đó mà bám được nghề là một chuyện đáng ca ngợi.