Nhớ lắm, hến xào xúc với bánh đa

Mỹ Nhân Thứ tư, ngày 22/10/2014 15:06 PM (GMT+7)

Khi mặt trời vừa ló dạng cũng là lúc hến đi tìm mồi và chỉ lúc đó chúng mới chịu trồi lên. Thế nên ở quê tôi, những người dân sống bằng nghề cào hến phải đi từ rất sớm. Hến bắt xong khỏi cần mang ra chợ bán, vì khi vừa lên khỏi mặt nước đã có người chờ sẵn để mua.

Con hến thuộc loại nhuyễn thể có vỏ hai mảnh, có tên khoa học là Cyrena sumatrensis, thường sống dưới lớp bùn ven sông, ven hồ hoặc các vùng nước lợ gần cửa sông.

Hồ chứa nước Sông Ray ở quê tôi nằm trong địa bàn 2 tỉnh - Bà Rịa Vũng Tàu và Đồng Nai - có diện tích 2.532,16 ha. Kể từ khi hồ bắt đầu hình thành để trữ nước và được đưa vào sử dụng, những con hến trong hồ không biết từ đâu sinh sôi nảy nở hết sức nhanh chóng. Đặc biệt hến có quanh năm, tạo điều kiện cho một số hộ nông dân thôn quê có thêm việc làm và tăng thu nhập. Người chuyên nghề này thì bắt để đem bán, người không chuyên thỉnh thoảng cũng “tranh thủ” vào hồ xúc về vừa nấu canh, làm mồi nhậu hoặc xào xúc bánh đa ăn một bữa cho đã thèm.

Người dân quê đang cào hến trên sông.

Khi mặt trời vừa ló dạng cũng là lúc hến đi tìm mồi và chỉ lúc đó chúng mới chịu trồi lên. Nên những người dân sống bằng nghề cào hến phải đi từ rất sớm. Ở quê tôi hến bắt xong khỏi cần mang ra chợ bán, vì khi vừa lên khỏi mặt nước đã có người chờ sẵn để mua.

Ruột hến xào.

Hến là món ăn thường xuyên của người dân lao động quê tôi. Món ăn đơn giản, bình dị nhưng ẩn chứa bên trong là sự tinh tế đến mức cầu kỳ, trở thành đặc sản khiến nhiều người "có điều kiện" cũng phải thích mê tơi.

Hến cho vị ngọt đặc trưng và cảm giác rất ngon miệng, lại dễ đưa cơm. Hến có thể chế biến được nhiều món ăn ngon và dân dã, nào là canh hến, cơm hến, cháo hến, hến đổ bánh xèo... nhưng ngon và giá trị nhất “có lẽ” là món “hến xào” xúc với bánh đa hoặc bánh phồng tôm .

Hến bắt về ngâm nước gạo hoặc nước sạch một thời gian khoảng bốn đến năm giờ đồng hồ, để hến nhả hết nhớt cũng như bùn đất. Cho vào rổ tre chà nhiều lần cho sạch bùn đất bám ngoài vỏ. Nấu nồi nước sôi, thả hến vào cho 1 muỗm cà phê muối đun lửa lớn luộc cho đến khi hến há vỏ, dùng đôi đũa đảo qua đảo lại cho ruột hến bong tróc khỏi vỏ khi đãi sẽ rất nhanh. Sau đó tắt bếp, đổ nước luộc hến ra để riêng qua một thố sạch nêm nếm gia vị làm nước “dùng” mùi vị đặc trưng thanh ngọt tự nhiên.

Trong món canh, hến có thể nấu với bất kỳ loại rau nào cũng rất ngon ngọt, cho thêm vài lát gừng giã dập để “yên bụng”, vừa tạo hương thơm ấn tượng. Đặc biệt canh hến nếu ăn kèm với cà pháo muối xổi vừa chín tới đã ngon lại càng thêm ngon, ăn được nhiều cơm. Sau đó đãi hến lấy phần thịt “dằn” nhẹ cho ráo bớt nước làm món hến xào.

Ruột hến xào xúc với bánh tráng gạo nướng.

Ruột hến tuy bé bằng đầu chiếc đũa, nhưng với món hến xào, chỉ cần đặt chảo lên bếp cho nóng, đổ dầu phụng thứ thiệt, phi thơm dầu với hành tím và ít tỏi băm, sau đó cho hến vào xào nhanh tay để hến hơi săn lại trong vài phút. Người ăn cay cho thêm muỗm ớt sa tế và nêm nước mắm, hạt nêm, đường, để thịt hến thấm gia vị trên lửa nóng.

Tùy khẩu vị có thể cho thêm một nắm giá đỗ hoặc hành tây thái mỏng xào chung, khi món ăn dậy mùi thơm nức cho hành lá, rau răm, ớt, tiêu vào đảo đều và nhắc xuống bếp, múc ra đĩa rắc vừng, lạc rang giã giập, hành phi, xúc ăn với bánh tráng gạo nướng kèm rau thơm các loại hòa quyện thành một hương vị thật thơm ngon độc đáo khó quên.

Canh hến.

Hến xào là một trong những món ăn dân dã, ngon đã đành, nhưng lại rất “kinh tế” đối với các gia đình lao động nghèo đông con. Bởi hến giá thị trường khá rẻ, dao động từ năm đến bảy ngàn đồng/1 kg và chỉ cần 20 nghìn là những gia đình đông người đã có một nồi canh vừa ngọt vừa ngon.

Cuộc sống con người ngày càng được cải thiện và nâng cao, được tham dự và thưởng thức những bữa tiệc sang trọng với nhiều món ăn ngon, mới lạ đầy hấp dẫn, nhưng tôi cứ nhớ lắm món hến xào xúc bánh đa ở làng quê mình.

Trong y học cổ truyền Hến là nguồn thực phẩm chứa nhiều protein hoàn thiện, ít chất béo, nhiều vitamin, chất khoáng và sắt rất thích hợp cho người bị tim mạch, trẻ em đổ mồ hôi trộm, mồ hôi đầu. Hến là thực phẩm giàu kẽm, vitamin B, giúp ngăn ngừa triệu chứng thiếu máu, chóng mặt ... Hến có tính mát, tác dụng hoạt tràng, thông khí, giải nhiệt, giải độc, mát gan.

Tin cùng chủ đề: Ẩm thực Việt

Xem toàn bộ ››