Nghĩa tình làng bản từ chuyện một ổ gà

Hỏi ra mới hay, thì ra bà con trong bản từ lâu đã tự đề ra nguyên tắc bất thành văn rằng: Thiếu thốn vật chất thì phải xây dựng đời sống văn hóa bằng nghĩa tình làng bản...

Đến bản, chúng tôi được nghe một câu chuyện khá thú vị. Đó là cách đây một thời gian, vợ chồng nhà chị Lò Thị Lìn được người thân biếu cho một gà mái tơ sắp nhảy ổ. Chẳng hiểu anh chồng ở nhà nhốt kiểu gì mà gà xổng chuồng, tìm không được nên ai cũng đinh ninh là đã mất. Chỉ là một con gà - cũng chẳng đáng gì nên hai vợ chồng cũng ngại không dám hỏi bà con xung quanh...

Bẵng đi chừng gần 2 tháng, trưa hôm ấy chị Lìn đang nấu cơm thì thấy bà cụ hàng xóm (cách gần nửa quãng đồi) đi vào, tay xách cái lồng, trong đó có một ổ gà. Chị Lìn chưa kịp hỏi câu nào thì bà đã lên tiếng: Thật không phải với vợ chồng chị, số là gần 2 tháng vừa rồi tôi có lên thị trấn bế con cho anh con thứ. Hôm qua vừa về, thấy đứa dâu út khoe rằng có con gà mái nhà ai đến nhà mình đẻ và ấp được một ổ gà 10 con rất đẹp. Tôi hỏi gà nhà ai sao không đem trả cho người ta thì cháu bảo không biết, với lại gà mái tự đến nhà làm ổ là có lộc nên mặc kệ...

“May nhà mình nhưng rủi cho láng giềng”, tôi nghĩ thế nên sáng nay ra đồng nói chuyện với mấy bà trong bản mới biết đấy là gà nhà vợ chồng chị bị mất nên đem cả ổ sang đây trả, mong chị thông cảm. Cái bản mình có tên là Chăn Nuôi, ngày trước thế nào thì không biết chứ nay đã là bản văn hóa thì bà con mình phải sống và ứng xử với nhau như người trong nhà tránh hiểu nhầm chị ạ!... Nghe bà lão nói, chị Lìn rất cảm động nhưng định không nhận vì gà mất đã khá lâu, chẳng ai trong nhà còn để tâm nữa. Vậy mà bà cụ nhất quyết không chịu, cuối cùng vợ chồng chị Lìn cũng đành phải nhận lại ổ gà...

Câu chuyện đã được nêu ra tại buổi họp toàn bản để mọi người cùng soi vào. Khắp bản đa phần đồng tình với việc làm của bà cụ bởi theo cách hiểu của họ thì cái nghĩa văn hóa trong cụm từ "bản văn hóa" chính là thể hiện trong cách ăn ở tình làng nghĩa bản, không tham lam, đố kỵ, hẹp hòi.