Hội làng bên tây

Người nông dân Pháp không có thành hoàng, không có bàn thờ tổ tiên trong nhà. Làng chỉ có nhà thờ của những người theo đạo Thiên Chúa. Cho nên hội làng không có tế lễ, rước xách mà chỉ ăn và uống. Mỗi năm có một lần. Người ta trưng một cái băng-rôn gọi là thông báo cho ngày hội rồi dựng rạp tại một quảng trường nhỏ.

Ô tô gia đình đủ các loại đậu san sát quanh sân, rìa làng. Nông dân đến với cả gia đình, ngồi vào bàn, mỗi ông chủ hay bà chủ nhà đi xếp hàng mua rượu Cerdon và bánh (trông hơi giống bánh xèo của người Nam bộ) và cùng ăn. Nhà nào ăn riêng nhà nấy. Ăn và uống lặng lẽ, chuyện trò thì thầm, không thấy hò hét hay đứng cả lên rồi zô zô...

Chúng tôi cũng mua rượu, bánh và nâng cốc chúc sức khỏe những người nông dân Pháp. Hội diễn ra trong hai ngày. Không chỉ dân trong làng mà cả người tứ xứ nghe tiếng cũng đến.

Hội làng một số nơi của ta so với hội làng Cerdon có nhiều chỗ khác nhau. Chúng ta tổ chức hội làng là để tưởng nhớ công ơn của ông thành hoàng nhiều đời, có khi là một nhân vật lịch sử có công trạng lớn.

Ngày hội thường tế bò hay bê, vật lợn nấu xôi chia phần mang về hay ăn chung. Phần chia của làng quan trọng lắm nên mới có câu "một miếng giữa làng bằng một sàng xó bếp". Ngày hội làng mà phải xếp hàng mua cái gì để ăn để uống có lẽ khá lạ lẫm với người Việt ta.

Phong tục mỗi nơi một khác, không thể nói ai hơn ai. Nhưng điều đáng suy nghĩ có lẽ là, trong thời hòa nhập, hội làng nên đơn giản bớt việc cúng tế, rước xách, nên có thêm tiết mục quảng bá hàng hóa đặc sản của làng hay vùng miền.

Nguyễn Quang Thân