Chưa thống nhất phương án cắt điện nước trong xử phạt vi phạm hành chính

Tiếp tục kỳ họp thứ 10, sáng 22/10 Quốc hội thảo luận tại hội trường dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (XLVPHC).

Từ kỳ họp thứ 9, khi thảo luận dự án luật này, vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính (sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 86, Điều 87 của Luật XLVPHC).

Nhiều ý kiến đề nghị không bổ sung biện pháp "ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm". Một số ý kiến tán thành, bổ sung biện pháp này là biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Một số vị khác tán thành bổ sung biện pháp này là biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm hành chính.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, về nội dung này, quá trình tiếp thu, chỉnh lý còn hai loại ý kiến khác nhau.

Loại ý kiến thứ nhất đề nghị tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, không bổ sung biện pháp "ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước...", vì qua tổng kết thi hành Luật cho thấy, với các quy định hiện hành, việc thi hành và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính không gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong khi đó, điện, nước là nhu cầu thiết yếu của cá nhân, tổ chức nên nếu áp dụng biện pháp này sẽ tác động tiêu cực không chỉ đến cá nhân, tổ chức vi phạm mà còn có thể ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác có liên quan.

Mặt khác, việc áp dụng biện pháp này là can thiệp sâu vào quan hệ dân sự nên cần được cân nhắc thận trọng, đánh giá tác động kỹ lưỡng  nhằm bảo đảm xử lý hài hòa lợi ích của Nhà nước, bảo vệ trật tự công cộng với quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ - ông Tùng nhấn mạnh.

Loại ý kiến thứ hai cho rằng việc bổ sung biện pháp này là cần thiết, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn nhằm buộc cá nhân, tổ chức đã bị xử phạt vi phạm hành chính phải chấm dứt hành vi vi phạm. Tuy nhiên, loại ý kiến này cho rằng quy định như dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 là quá rộng, chưa tương xứng với chế tài bị áp dụng trong một số trường hợp, có thể ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Do vậy, đề nghị tiếp thu ý kiến của một số đại biểu Quốc hội, chỉnh lý quy định này theo hướng thu hẹp phạm vi áp dụng và bổ sung nguyên tắc việc áp dụng biện pháp này không được làm ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác.

Cho ý kiến về nội dung này tại Phiên họp thứ 47, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, thực tế còn một bộ phận chây ỳ trong chấp hành xử phạt vi phạm hành chính. Nguyên nhân xuất phát từ cả cơ quan chức năng và người chấp hành. Vì thế, ông Thanh bày tỏ tán thành với phương án bổ sung biện pháp "ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm" là biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Đại biểu Phan Thái Bình (Quảng Nam) lo ngại "dự thảo luật đang thiết kế theo hướng cắt điện, nước là biện pháp cuối cùng, nhưng tôi tin chắc rằng sẽ là biện pháp được áp dụng đầu tiên. Bởi vì, biện pháp đó rất dễ áp dụng, đưa cái khó cho người người dân, đồng thời tạo thuận lợi cho cơ quan nhà nước, như vậy là không nên".

Trong khi đó, đại biểu Bùi Quốc Phòng (Thái Bình) có quan điểm khác. Theo đại biểu Phòng, thực tế đã có nhiều cá nhân, tổ chức vi phạm, nhất là vấn đề gây ô nhiễm môi trường. Nếu vẫn cung cấp điện, nước thì họ vẫn sản xuất và sẽ tiếp tục gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng tới đời sống, sức khỏe của người dân và lợi ích của cộng đồng.

Vì thế quy định như phương án 2 sẽ đảm bảo trật tự, kỷ cương quản lý hành chính nhà nước, kiên quyết ngăn chặn các hành vi vi phạm, đồng thời cũng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức có liên quan. 

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình chỉ rõ, việc cung cấp dịch vụ điện nước là quan hệ dân sự, theo hợp đồng dân sự. Nếu đã ký hợp đồng với các doanh nghiệp cung cấp mà trong hợp đồng không quy định người được cung cấp dịch vụ đó phải tuân thủ và đáp ứng các quyền lợi hay các nghĩa vụ đối với xã hội, Nhà nước thì không thể cắt. Do đó, nếu đưa vấn đề này vào dự thảo Luật thì phải rà lại các hợp đồng dân sự đối với cung cấp dịch vụ điện nước. Chủ nhiệm Phan Thanh Bình lưu ý vấn đề này cần hết sức cân nhắc.