40 năm báo NTNN: Giải báo chí toàn quốc về tam nông, sân chơi lớn nhất viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn

Diễn đàn cho các nhà báo viết về tam nông

Theo đánh giá của Hội đồng giám khảo chấm giải, là những chuyên gia nông nghiệp, nhà báo uy tín trong lĩnh vực tam nông, các tác phẩm tham dự giải phong phú về số lượng, đa dạng về thể loại, sáng tạo về phong cách trình bày. Các bài viết, tác phẩm trải dài trên nhiều thể loại, từ: Chính luận, phản ánh, phóng sự đến phản biện được đăng tải trên loại hình báo in và báo điện tử. Trong đó, các chủ đề về nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tập thể, xây dựng nông thôn mới, gương nông dân Việt Nam xuất sắc… được nhiều nhà báo, tác giả tập trung viết nhất.

Là 1 trong 7 giám khảo tham gia chấm giải báo chí, ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá cao việc T.Ư Hội NDVN phối hợp với Ban Tuyên giáo T.Ư, Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo tổ chức Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam rất có ý nghĩa trong bối cảnh Nghị quyết 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045 của Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XIII đã và đang đi vào cuộc sống.

Giám khảo Hồ Xuân Hùng nhấn mạnh: "Đã rất lâu tôi mới lại có dịp tham gia chấm một giải báo chí về tam nông mà thu hút tới hơn 100 cơ quan báo chí trong cả nước gửi bài dự thi với hơn 2.700 tác phẩm, những con số trên đủ để thấy sự hưởng ứng của các nhà báo trên cả nước là rất lớn.

Với tư cách là thành viên Hội đồng giám khảo, tôi thấy giải này quá chất lượng, trong tổng số hơn 2.700 bài dự thi chỉ chọn là 55 bài vào vòng chung khảo và tất cả đều là những bài viết rất chất lượng. Càng đọc tôi càng cảm nhận rõ hơn tâm huyết của đội ngũ phóng viên, nhà báo viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Hội đồng giám khảo đã phải làm việc hết sức căng thẳng.

Bản thân tôi đọc đi đọc lại các bài, bật mí với các bạn là bài đoạt giải Nhất chúng tôi chấm rất kỹ, rất sâu. Tất cả các thành viên trong Hội đồng giám khảo đều "lật đi lật lại" tác phẩm này".

Nhà báo Lưu Quang Định- Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt, Trưởng Ban Tổ chức giải cho biết, điểm khác biệt lớn nhất của Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là giải lần đầu tiên được tổ chức, mang tính bao quát, toàn diện về cả 3 lĩnh vực, đó là: Nông nghiệp, nông dân, nông thôn; là giải báo chí toàn quốc đầu tiên dành cho những nhà báo trong lĩnh vực tam nông.

Trên cơ sở thành công và sức lan toả của giải lần đầu tiên được tổ chức, Ban Tổ chức cũng phát động Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam năm 2024 với nhiều đổi mới về thể lệ, nâng cấp về quy mô, giá trị giải thưởng.

Mong mở rộng quy mô giải

Đánh giá về Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ông Hàn Ái Tiến, Tổng Biên tập Báo Bạc Liêu Hàn Ái Tiến cho rằng, Giải Báo chí về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam năm 2023 tuy lần đầu tổ chức nhưng đã thu hút được sự tham gia với con số kỷ lục hơn 2.700 tác phẩm. Điều đó chứng tỏ đề tài "tam nông" rất phong phú và "giàu tài nguyên" để các cơ quan báo chí khai thác. Mặt khác, đây cũng là lợi thế của vùng ĐBSCL và cả nước nói chung khi kinh tế nông nghiệp có sức chi phối và đóng vai trò chính trong tăng trưởng kinh tế.

"Theo tôi, Giải Báo chí về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam cần được tiếp tục được duy trì, mở rộng, từ đó quy tụ được sự tham gia tích cực của đội ngũ người làm báo chuyên và không chuyên trong những năm tiếp theo", ông Tiến khẳng định và cho rằng, các cơ quan báo chí, nhà báo cần tiếp tục dấn thân và đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền, qua đó, kịp thời phát hiện những mâu thuẫn, cùng những khó khăn của "tam nông". Đặc biệt, kịp thời lắng nghe, chia sẻ những nỗi trăn trở, khát vọng cháy bỏng của nông dân trên đồng tôm, ruộng lúa.

Loạt bài "Nâng tầm lúa thơm, tôm sạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long của nhóm tác giả Báo Bạc Liêu đã nhận được giải Ba Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Nói về lý do chỉ đạo thực hiện đề tài, ông Tiến cho biết, ĐBSCL được ví như vựa lúa gạo và thủy sản của cả nước, tuy nhiên các tiềm năng, lợi thế này vẫn chưa được khai thác hết mà nguyên nhân chính là hàm lượng giá trị gia tăng thấp, sức cạnh tranh của hàng hóa yếu, cũng như trong tương lai sẽ tự đánh mất thương hiệu của hai mặt hàng chủ lực này.

Vì vậy, việc xây dựng mô hình "lúa thơm, tôm sạch" không chỉ là nhu cầu bức thiết để giải quyết những mâu thuẫn nội tại vốn trở thành "hòn đá tảng" làm cho tiềm năng, thế mạnh không được phát huy đúng mức, thậm chí cạn kiệt và đẩy đến nguy cơ đánh mất các nguồn lực vốn có, nhất là trong điều kiện biến đổi khí hậu và sự lệ thuộc quá nhiều vào nguồn nước Mekong.

Xét ở góc độ khác, việc xây dựng mô hình "lúa thơm, tôm sạch" không chỉ giải quyết những vấn đề theo hướng "thuận thiên" và thích ứng, mà về chiến lược đây sẽ trở thành nhu cầu tất yếu cho sự phát triển bền vững. Đó là sản phẩm hàng hóa mang lại giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cao.

Đồng thời, từ mô hình sản xuất này làm thay đổi tư duy, tập quán canh tác truyền thống sang ứng dụng công nghệ cao, nông dân phải làm kinh tế nông nghiệp và sản xuất hàng hóa lớn, đặc biệt nhu cầu phát triển bền vững làm mục tiêu xuyên suốt gắn với chiến lược trong phát triển "tam nông", đó là xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh.

"Thông qua loạt bài, Báo Bạc Liêu muốn cùng với các tờ báo địa phương khác vùng ĐBSCL và cả nước tiếp tục dấn thân và đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền cho "tam nông". Qua đó, kịp thời phát hiện những mâu thuẫn, cùng những khó khăn của nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đồng thời tiếp tục có những tác phẩm chuyên đề chuyên sâu về "tam nông". Đặc biệt, kịp thời lắng nghe, chia sẻ những nỗi trăn trở và cả những khát vọng cháy bỏng của người nông dân trên đồng tôm, ruộng lúa của mình. Đây là những tiền đề rất quan trọng trong việc hoạch định và xây dựng các chính sách cho phát triển "tam nông" trong tương lai", ông Tiến nói.

Trong khi đó, nhà báo Ngô Đức Kiên - Tổng Biên tập Báo Nghệ An đánh giá, Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam năm 2023 đã mở ra không gian mới để Báo Nghệ An giới thiệu, đưa các vấn đề nóng về "tam nông" đến với các cấp lãnh đạo, quản lý, cũng như đối với các doanh nghiệp, các nhà đầu tư về nông nghiệp và đại biểu dân cử, từ đó cùng tháo gỡ các vấn đề thực tiễn đặt ra. Với những tỉnh nông nghiệp có vị trí quan trọng như Nghệ An và với các nhà báo "thâm canh" sâu về lĩnh vực "tam nông" thì đây thực sự là sân chơi bổ ích, là cơ hội để nâng tầm tiếng nói của mình về những điều trăn trở, tâm huyết.

"Báo Nghệ An rất vui mừng khi trong lần đầu tiên tham dự đã có 2 tác phẩm đạt giải. Đây là động lực để chúng tôi gắn bó, cống hiến, đóng góp nhiều hơn nữa để góp phần tuyên truyền, đưa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về "tam nông" vào cuộc sống và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An", ông Kiên chia sẻ.