10 sự kiện đáng chú ý của Hà Nội năm 2023

 1. Trình Quốc hội dự án Luật Thủ đô sửa đổi

Tháng 11/2023, Dự án Luật Thủ đô sửa đổi đã được trình Quốc hội. Dự thảo Luật tăng 3 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô 2012, quy định mới 38 điều, trong đó đề xuất nhiều cơ chế đặc thù về mô hình tổ chức, nhiệm vụ quyền hạn; đầu tư, quản lý sử dụng đất đai… cho Hà Nội.

Quá trình xây dựng dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) được Thành phố Hà Nội phối hợp với Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan chuẩn bị công phu, nghiêm túc, chất lượng.

Luật Thủ đô (sửa đổi) sau khi được Quốc hội thông qua sẽ tạo ra những cơ chế, chính sách vượt trội để Hà Nội phát huy lợi thế, phát triển nhanh và bền vững với tầm vóc và vị thế mới, xứng đáng là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trái tim của cả nước, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế; sớm trở thành đô thị thông minh, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn, văn hiến, văn minh, hiện đại, có sức lan tỏa để thúc đẩy, tạo động lực, lan tỏa để vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ cùng phát triển.

2. Hà Nội hoàn thành trước một năm mục tiêu xây dựng huyện nông thôn mới

Hà Nội luôn xác định Chương trình xây dựng nông thôn mới có tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn. Phát huy những kết quả đạt được, Hà Nội đẩy mạnh thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội (khóa XVII) đặt mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới vào năm 2025. Đến nay, tiến độ thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới của thành phố Hà Nội đạt được nhiều kết quả khả quan, đồng thời nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp để hoàn thành mục tiêu đề ra.

Hà Nội là một trong những địa phương có số lượng lớn đơn vị hành chính cấp huyện, xã. Với sự quan tâm, tập trung chỉ đạo, huy động mọi nguồn lực, tính đến ngày 5/12/2023, 100% huyện, thị xã của Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và hoàn thành trước 1 năm mục tiêu xây dựng huyện nông thôn mới. 

Đến nay, 382/382 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 183 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 68 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Bốn huyện Đan Phượng, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023.

3. Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô

Giữa tháng 12/2023, HĐND thành phố Hà Nội ban hành Nghị quyết thông qua Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 có nhiều điểm mới đáng chú ý trong việc định hướng phát triển.

Đồ án có đề xuất mô hình thành phố trong Thủ đô, cụ thể là áp dụng mô hình "Thành phố trong Thủ đô" để tạo các cơ chế chính sách đặc thù vượt trội cho khu vực phía tây (Hòa Lạc, Xuân Mai), phía bắc (Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) và dự kiến phía nam (Phú Xuyên, Ứng Hòa), để tạo điều kiện thúc đẩy phát triển các khu chức năng về khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo, thương mại dịch vụ; logicstics; thương mại quốc tế; tài chính... hình thành các động lực, trung tâm phát triển mới của Thủ đô Hà Nội.

Hà Nội sẽ phát triển theo mô hình chùm đô thị, đa cực, đa trung tâm, gồm: Đô thị trung tâm (gồm: Đô thị phía nam sông Hồng; Đô thị Long Biên, Gia Lâm); Thành phố phía bắc (gồm các huyện: Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn); Thành phố phía tây (gồm: Đô thị vệ tinh Hòa Lạc, thị trấn Xuân Mai), các Đô thị vệ tinh Sơn Tây, Phú Xuyên; Thị trấn sinh thái và thị trấn.

Đồ án sẽ được xin ý kiến Bộ Xây dựng trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Trong năm qua, HĐND TP Hà Nội cũng đã thông quan Đề án, chủ trương thành lập quận Đông Anh, quận Gia Lâm với diện tích tự nhiên hơn 116km2, dân số hơn 300.000 người. Các huyện Thanh Trì, Đan Phượng, Hoài Đức cũng đã có kế hoạch xây dựng, phát triển thành quận. 

4. Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, phát huy tinh thần đoàn kết

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị thành phố tiếp tục có nhiều đổi mới và đạt được những kết quả nổi bật. Trong đó: Phát huy tinh thần đoàn kết, đổi mới phương thức lãnh đạo theo hướng khoa học, dân chủ, bám sát yêu cầu thực tiễn với tinh thần "Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển"; bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ; quyết liệt, khẩn trương, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện nhiệm vụ với phương châm "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ kết quả"; nêu cao tinh thần gương mẫu, trách nhiệm người đứng đầu; lấy chất lượng công việc và sự hài lòng của người dân là "thước đo" để đánh giá năng lực của cán bộ, đảng viên, của cấp ủy, chính quyền. 

Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành và chỉ đạo triển khai, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 07/8/2023 về "Tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội", qua đó thể hiện quyết tâm tạo chuyển biến căn bản từ nhận thức đến hành động của mỗi cấp ủy Đảng, chính quyền, từng cán bộ, đảng viên. Tập trung rà soát, tinh gọn tổ chức, bộ máy, đồng thời thực hiện tốt công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhất là cán bộ nguồn, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Công tác kết nạp, quản lý đảng viên, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ có nhiều chuyển biến tích cực.

5. Hà Nội giữ vững tốc độ phát triển kinh tế

Vượt qua những khó khăn, thách thức của tình hình kinh tế thế giới và trong nước, Thành phố Hà Nội đã thực hiện đầy đủ các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp; tích cực tháo gỡ vướng mắc cho các dự án chậm triển khai; kinh tế Thủ đô đạt được những kết quả khá toàn diện và tích cực: GRDP đạt 6,27% (cao hơn mức bình quân chung cả nước); thu ngân sách trên địa bàn đạt 405.252 tỷ đồng (đạt 114,8% dự toán, tăng 23,8% so với cùng kỳ năm 2022)… 

Những thành tựu, kết quả của Hà Nội góp phần cùng cả nước thực hiện được mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảm đảm các cân đối lớn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Thành phố luôn quan tâm thực hiện tốt các chính sách đảm bảo an sinh xã hội, đặc biệt là người có công với cách mạng. Công tác giảm nghèo đạt kết quả tích cực, công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được đảm bảo. Chính sách bảo hiểm được duy trì thực hiện tốt. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 93,5%.

6. Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới 2023

Hà Nội được vinh danh "Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới 2023" tại Lễ trao giải thưởng Du lịch thế giới diễn ra tại thành phố Dubai (Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất). Đây là lần thứ hai, Hà Nội vinh dự nhận giải thưởng này. Điều này cho thấy sức hút của ngành Du lịch Thủ đô trên bản đồ du lịch thế giới. 

Năm 2023, ngành du lịch Hà Nội đạt được những giải thưởng rất quan trọng: Điểm đến du lịch hàng đầu châu Á; Điểm đến thành phố golf tốt nhất thế giới; Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu châu Á cho kỳ nghỉ ngắn ngày; Hà Nội có đại diện nhà hàng được gắn sao Michelin - Giải thưởng danh giá trong ngành ẩm thực thế giới; Sở Du lịch thành phố Hà Nội được trao tặng danh hiệu "Cơ quan quản lý du lịch Thành phố hàng đầu châu Á"... Từ đó, Hà Nội tiếp tục trở thành "Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới cho kỳ nghỉ ngắn ngày năm 2023".

Tổng lượng khách du lịch đến Hà Nội trong năm 2023 đạt 24 triệu lượt (tăng 27% so với năm 2022), trong đó: 4 triệu lượt khách quốc tế (tăng 138,1% so với năm 2022) và 20 triệu lượt khách nội địa (tăng 16% so với năm 2022); tổng thu từ khách du lịch ước đạt 85,7 nghìn tỷ đồng (tăng 43% so với năm 2022).

7. Khởi công một loạt dự án giao thông trọng điểm

Ngày 25/6, dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội chính thức được khởi công. Chính quyền Hà Nội, Bắc Ninh và Hưng Yên cùng khởi công vành đai 4 vùng Thủ đô, dài 112 km gồm cả đường trên cao, dưới thấp. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng đạt hơn 96%. Các nhà thầu đã triển khai thi công các gói thầu đảm bảo theo tiến độ đề ra. Việc sớm hoàn thành Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô sẽ mở rộng không gian và khai thác thêm nhiều nguồn lực để Thủ đô và Vùng Đồng bằng sông Hồng phát triển.

Cùng với đó, Hà Nội cũng huy động nguồn lực để sớm hoàn thành các dự án, công trình giao thông trọng điểm như: Đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài, cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2 và Cầu vượt nút giao Chùa Bộc - Phạm Ngọc Thạch; khởi công Dự án tuyến đường kết nối đường Pháp Vân - Cầu Giẽ và đường Vành đai 3

8. Dẫn đầu cả nước trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế

Ngày 16/11/2023, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 23-NQ/TU về "tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trên địa bàn thành phố Hà Nội từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Thủ đô Hà Nội phấn đấu gia nhập vào mạng lưới "Thành phố học tập" của UNESCO trong thời gian sớm nhất.

Năm 2023, toàn ngành giáo dục đã tập trung đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá; chất lượng dạy học ngày càng được nâng lên và luôn dẫn đầu cả nước về tỷ lệ học sinh khá, giỏi và tỷ lệ học sinh có hạnh kiểm tốt. Điểm bình quân các môn thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT toàn Thành phố tăng. Đặc biệt, tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông chung của toàn Thành phố đạt 99,56%, tăng 11 bậc so với năm 2022 - là kết quả cao nhất trong 10 năm qua.

Hà Nội còn là địa phương có nhiều điểm 10 thi tốt nghiệp trung học phổ thông nhất cả nước với 1.232 điểm 10, tăng 3,35 lần so với năm 2022. Tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia toàn Thành phố là 74,2%; phấn đấu đạt tỷ lệ 80 – 85% trường chuẩn quốc gia vào năm 2025; đang triển khai công tác xây dựng 7 trường liên cấp tiên tiến, hiện đại có diện tích 5 ha trở lên trên địa bàn Thành phố.

Năm học 2022-2023, học sinh Thành phố đạt 141 giải thưởng trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, 12 học sinh đạt giải trong các kỳ thi cấp quốc tế. Đáng chú ý, trong năm qua, đã có 92 học sinh được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng. Ngành giáo dục Thành phố cũng có chiến lược đào tạo mũi nhọn và mở rộng quan hệ hợp tác với các nước phát triển trên thế giới.

9. Hà Nội tiếp tục là "Điểm đến bình yên, hấp dẫn và thân thiện"

Công tác quốc phòng, an ninh tiếp tục được củng cố, tăng cường; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; bảo đảm an toàn tuyệt đối các hoạt động kỷ niệm, các ngày lễ quan trọng của Thủ đô và đất nước, các hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các mục tiêu và địa bàn trọng điểm và gần 2.000 sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng diễn ra trên địa bàn Thủ đô góp phần vào thành công nổi bật của đối ngoại Việt Nam năm 2023. 

Thành phố chỉ đạo tổ chức thành công diễn tập khu vực phòng thủ cho các quận, huyện, sở, cụm phía Tây Nam và cụm phía Đông Thành phố. Hình ảnh Thủ đô bình yên, thân thiện ngày càng in đậm trong lòng bạn bè quốc tế.

Năm 2023, Hà Nội đón tiếp gần 90 đoàn khách quốc tế đến làm việc, trao đổi về hoạt động, dự án hợp tác với Thành phố trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, Hà Nội đã tổ chức thành công Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Cộng hòa Pháp lần thứ 12 có quy mô lớn nhất từ trước đến nay với sự tham dự của gần 1.000 đại biểu trong và ngoài nước đến từ 50 địa phương của Việt Nam và 12 địa phương của Cộng hòa Pháp, cùng nhiều tổ chức quốc tế. 

10. Cứu hộ cứu nạn, khắc phục hậu quả, đảm bảo đời sống người dân trong vụ cháy lớn nhất từ trước đến nay

Năm 2023, trên địa bàn thành phố xảy ra một số vụ cháy, trong đó vụ cháy chung cư mini số 37 ngõ 29/70, Khương Hạ (Khương Đình, Thanh Xuân) đêm ngày 12/9. Đây là vụ cháy gây hậu quả nghiêm trọng nhất từ trước đến nay. Cơ quan chức năng đã điều động 15 xe chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và hơn 100 cán bộ chiến sĩ xuống hiện trường tổ chức chữa cháy và cứu nạn cứu hộ. 

Thành phố Hà Nội đã nhanh chóng chỉ đạo công tác triển khai khắc phục hậu quả, hỗ trợ nạn nhân ngay trong ngày 13/9. Trong đó, quận đã hỗ trợ cho các nạn nhân từ nguồn ngân sách quận là 3 tỷ 585 triệu đồng, cùng với nguồn ngân sách hỗ trợ bổ sung từ thành phố là 2 tỷ 237 triệu đồng. MTTQ Thành phố cũng đã thông qua phương án và triển khai phân bổ hơn 132 tỷ đồng là tiền ủng hộ của cộng đồng cho các nạn nhân vụ cháy, với mức hỗ trợ thỏa đáng, giúp các nạn nhân ổn định cuộc sống lâu dài.

Tiếp đó, thành phố cũng yêu cầu các địa phương tổng kiểm tra ra soát các công trình xây dựng, căn hộ chung cư mini ngăn để kịp thời ngăn chặn nguy cơ xảy ra vụ việc tương tự.